“Nowa metoda diagnozowania i monitorowania zaćmy.”
Diagnostyka zaćmy opiera się na ocenie przezierności soczewki w badaniu przy użyciu światła lampy szczelinowej. Metoda ta jest prosta, ale ma liczne ograniczenia. Po pierwsze, aby dobrze ocenić obecność i zaawansowanie zmian wymaga rozszerzenia źrenic. Po drugie pozwala na wykrycie zmętnień osiągających rozmiar co najmniej 0,5 um. Po trzecie jest to niestety metoda bardzo subiektywna i zależy od indywidualnego doświadczenia lekarza badającego, który często nie jest operatorem. Poza tym nie pozwala na właściwe monitorowanie progresji zmian, gdyż bazuje na pamięci i notatkach lekarza, a nie na obiektywnych przesłankach. Dlatego wybranie optymalnego momentu dla skierowania pacjenta do operacji zaćmy jest często bardzo trudne.
W artykule opublikowanym na początku tego roku w Nature Scientific Reports opisano metodę badania fluorescencji białek soczewki, która pozwala na wykrycie zmętnień, zanim są one widoczne w badaniu w lampie szczelinowej oraz obiektywną ocenę i monitorowanie tempa ich progresji. Technika ta bazuje na pomiarze potranslacyjnych zmian (PTMs) aminokwasów soczewki, tryptofanu (Trp) i argininy (Arg), które akumulują się z wiekiem. Wykrywa zmiany wielkości kilku mikronów.
Aminokwasy, które przechodzą PTMs absorbują światło widzialne przyczyniając się do zmiany koloru soczewki, zmniejszenia jej przezierności i rozpraszania promieni, które miały dotrzeć do siatkówki. Komórki soczewki nie zawierają wielu organelli poza proteasomami, dlatego wyprodukowane przez nie białka nie ulegają degradacji i gromadzą się powodując z upływem czasu zaćmę. Poprzez badanie fluorescencji białek można zmierzyć nagromadzenie PTMs, a tym samym stopień zmętnienia soczewki.
Dotychczas naukowcy sprawdzili metodę na soczewkach świńskich oraz ludzkich in vitro. Porównywali spektrum fluorescencji soczewek poddanych uszkodzeniu przez światło UV i zdrowych. Dioda emitująca światło (LED) o długości fali 317nm umożliwiła wzbudzenie fluorescencji białek soczewki i trójwymiarowe mapowanie obszarów z aminokwasami, które uległy PTMs.
Ta nieinwazyjna metoda wymaga dalszych badań, ale otwiera nowe możliwości w diagnozowaniu zaćmy oraz ocenianiu ryzyka jej wystąpienia np. przed wdrożeniem sterydoterapii lub leczenia innymi lekami potencjalnie przyspieszającymi powstanie zaćmy. Jako narzędzie nieinwazyjne oraz dające obiektywne pomiary może być również używane w przyszłości w ocenie progresji zaćmy i wyborze odpowiedniego momentu operacji.
Na podstawie: A Gakamsky, RR Duncan, NM Howarth, B Dhillon, KKK Buttenschon, DJ Daly, D Gamsky, Tryptophan and Non-Tryptophan Fluorescence of the Eye Lens Proteins Provides Diagnostics of Cataract at the Molecular Level, Scientific Reports 7, Article number: 40375 (2017)
Źródło: TUTAJ
