“Implanty przedniokomorowe wydzielające prostaglandyny w leczeniu jaskry.”

W leczeniu każdej choroby przewlekłej kluczowym zagadnieniem jest stosowanie się pacjenta do zaleceń. W przypadku jaskry pozostaje bardzo często na niewystarczającym poziomie, co obniża skuteczność terapii. Spowodowane jest to głównie efektami ubocznymi leczenia miejscowego, znacznie pogarszającymi jakość życia chorych. Zaczerwienienie, pieczenie, dyskomfort i zespół suchego oka są najczęstszymi przyczynami odstawienia kropli przeciwjaskrowych. Dochodzi do tego czasem konieczność stosowania jednocześnie kilku preparatów, więcej jak jeden raz dziennie.

Idealnym rozwiązaniem byłoby podawanie leku w taki sposób, że pacjent nie tylko nie musiałby pamiętać o przyjęciu kolejnej dawki, ale także nie odczuwałby znacznego dyskomfortu spowodowanego drogą podania. Takie rozwiązania są już obecne w medycynie od lat m.in. w leczeniu cukrzycy insulinozależnej (pompy insulinowe) czy przewlekłego zapalenia błony naczyniowej (implanty doszklistkowe z deksametazonem). Teraz przyszedł czas na terapię jaskry.

Trwa faza II badań klinicznych nad implantem o przedłużonym uwalnianiu  prostaglandyny (travoprost XR; ENV515, Envisia Therapeutics), który wszczepia się do przedniej komory oka. Ze wstępnych 9-miesięcznych obserwacji wynika, że implant jest bezpieczny i skutecznie oraz długotrwale obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP).

Do badania zakwalifikowano pięciu pacjentów z jaskrą pierwotną otwartego kąta (JPOK) w obu oczach, leczonych wcześniej kroplami z analogiem prostaglandyny. Przed rozpoczęciem badania pacjenci musieli przerwać terapię kroplami, aby mogło dojść do wypłukania leku (wash-out) i nie zakłócał on analizy. Podczas terapii kroplami średnie poranne IOP wynosiło 19mmHg, zaś po okresie „wash-out” 26 mmHg (ciśnienie wyjściowe).

Podczas badania do jednego z oczu wszczepiano implant travaprost XR, a do drugiego podawano krople z 0,5% timololem dwa razy dziennie. Zaobserwowano, że obniżenie IOP w oku z implantem było porównywalne z wynikami podczas wcześniejszej terapii kroplami z prostaglanyną oraz terapii drugiego oka kroplami z beta-blokerem. Wynosiło średnio 6.7 ± 3.8 mm Hg (-26%). Efekt ten utrzymywał się ponad 9 miesięcy.

Działaniem ubocznym wszczepienia implantu były utrzymujące się około 2 dni objawy zapalenia w komorze przedniej o niewielkim nasileniu. Jednakże w dalszym przebiegu nie występowało zaczerwienienie oczu tak częste przy terapii kroplami.

Procedura wszczepienia implantu jest prosta – w warunkach sterylności i w znieczuleniu miejscowym wprowadza się go przez paracentezę do komory przedniej, gdzie sytuuje się on w dolnym kwadrancie przed tęczówką. W miarę upływu czasu implant, zbudowany z materiału biodegradowalnego, rozpuszcza się uwalniając stopniowo lek. Nie ustalono jeszcze jak długo może trwać całkowite wchłonięcie się implantu, a zatem po jakim czasie należy powtórzyć procedurę.

Badania kliniczne nad implantem trwają, a ich wyniki będą niewątpliwie bardzo interesujące. W przyszłości być może uda się dzięki takim nowoczesnym rozwiązaniom poprawić stosowanie się pacjentów do zaleceń, a co za tym idzie skuteczność terapii jaskry.

Na podstawie: C. Guttman Krader, T. Walters, Intracameral prostaglandin analogue therapy delivers durable benefit, Ophthalmology Times, 01 January 2017

Oryginalny artykuł TUTAJ