“Zapalenie twardówki – infekcyjne kontra autoimmunologiczne.”
Zapalenie twardówki obejmuje różnorodną grupę chorób, które charakteryzują się stanem zapalnym twardówki, mogącym także obejmować rogówkę, nadtwardówkę oraz tęczówkę.
W przeciwieństwie do zapalenia nadtwardówki, choroba ta daje znaczące dolegliwości oczne i może być objawem ciężkiej choroby ogólnoustrojowej. Z badań epidemiologicznych wynika, że u około 50 % osób jest manifestacją jednej z takich chorób jak reumatoidalne zapalenie stawów, guzkowe zapalenie tętnic, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, toczeń układowy lub innych autoimmunologicznych schorzeń. Infekcyjna etiologia zapalenia twardówki rozpoznawana jest dosyć rzadko.
Zapalenie twardówki może wystąpić w każdej grupie wiekowej, jednak najczęściej pojawia się między 40 a 60 rż, u kobiet 2 razy częściej niż u mężczyzn. Początek choroby jest podstępny. Pierwszym niepokojącym dla pacjenta objawem jest zaczerwienienie oka z towarzyszącym jego silnym bólem. Zaczerwienienie może mieć sinoczerwony odcień, może dotyczyć całej gałki ocznej lub jej fragmentu. Ból oka często jest tak silny, że wybudza pacjenta w nocy, jest odporny na leki przeciwbólowe, może promieniować do czoła i oczodołu. Pacjenci skarżą się również na łzawienie, światłowstręt oraz pogorszenie widzenia. W badaniu w lampie szczelinowej obserwujemy obrzęk twardówki i głębokiego splotu nadtwardówkowego. W próbie z fenylefryną naczynia nie ulegają zwężeniu.
Ze względu na bardzo ciężki przebieg kliniczny choroby i jej możliwe komplikacje mogące prowadzić nawet do utraty wzroku ważne jest dokładne badanie i dobra opieka okulistyczna.
W klasyfikacji zapalenie twardówki dzieli się na przednie i tylne. W pełnej treści artykułu autor wyszczególnia różne podtypy.
Dobrze przeprowadzona diagnostyka wymaga generalnego spojrzenia na pacjenta, nie można skupiać się jedynie na oku. Trzeba pamiętać jak ważny jest wywiad i historia choroby. Konieczne jest wykonanie badań w kierunku ogólnoustrojowych chorób autoimmunologicznych, oprócz rutynowych testów z krwi, badania ogólnego moczu, przeciwciał przeciwjądrowych i Rtg klatki piersiowej trzeba pamiętać o badaniach w kierunku kiły czy też boreliozy.
Leczenie zapalenia twardówki wymaga podania ogólnoustrojowych leków. Oczywiście podawane leki należy dostosować do przyczyny wywołującej zapalenie. Początkowo można stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne, jednak gdy nie daje to efektu lub stan chorego wymaga natychmiastowej interwencji do terapii trzeba włączyć sterydy. Zazwyczaj 40-60 mg prednisonu dziennie. Jeśli jednak nie ma odpowiedzi na prednison, należy rozważyć podanie leków immunosupresyjnych.
Infekcyjne zapalenia mogą mieć etiologię wirusową, grzybiczą, pasożytniczą lub bakteryjną. Zazwyczaj przebieg zakażenia jest cięższy niż choroby autoimmunologicznej ze względu na agresywną naturę mikroorganizmów. Z praktyki klinicznej wynika, że infekcyjne zapalenia są trudne do leczenia ze względu na słabą przenikalność leków.
Urazy lub operacje chirurgiczne przebyte w przeszłości są czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania. Jak się okazuje zapalenie twardówki może rozwinąć się nie tylko parę tygodni po operacji przedniego odcinka, ale o nawet po 10 latach. Efektywne leczenie wymaga zarówno lekoterapii jak i chirurgii oka.
Na podstawie: Scleritis—Infectious Versus Inflammatory. Felipe A Valenzuela and Victor L Perez Ocular Surface Center, Bascom Palmer Eye Institute, University of Miami, Florida, US
Artykuł źródłowy znajduje się pod adresem LINK
