“Stężenie tlenu w naczyniach tętniczych i żylnych siatkówki u pacjentów z cukrzycą typu 1.

Retinopatia cukrzycowa jest jednym z najpoważniejszych powikłań cukrzycy – leczona nieodpowiednio może prowadzić do ślepoty.  Do czynników ryzyka rozwoju choroby zaliczamy: długość trwania choroby, złą kontrolę glikemii oraz wysokie ciśnienie tętnicze.

W trakcie progresji choroby dochodzi m.in. do tworzenia się mikrotętniaków, zakrzepów oraz neowaskularyzacji.

Ponad 60 lat temu odkryto, iż hipoksja również stanowi czynnik ryzyka rozwoju retinopatii cukrzycowej. Siatkówka ludzka zaopatrywana jest w tlen przez naczynia siatkówki oraz sieć kapilarną naczyniówki. Nie istniała jednak wówczas odpowiednia technologia do pomiaru ekstrakcji tlenu z naczyń siatkówki.  Współczesne badania opierające się na pomiarze prędkości przepływu krwi w naczyniach siatkówki oraz pomiarze współczynnika ekstrakcji tlenu pacjentów z cukrzycą typu 2 sugerują obniżenie tego parametru w siatkówce

Współczynnik ekstrakcji tlenu nazywamy stosunek tlenu zużytego przez tkanki do ilości tlenu dostarczonego do tkanek.

Uniwersytecka Klinika Farmakologii Klinicznej w Wiedniu zapoczątkowała pomiar całkowitego saturacji w żyłach oraz tętnicach siatkówki za pomocą Dopllerowskiego OCT do oceny przepływu krwi, w którym zainstalowany został również reflektometr. W obecnym badaniu założono, iż całkowita ekstrakcja w naczyniach siatkówki jest zmieniona u pacjentów z cukrzycą typu I bez lub z początkową retinopatią cukrzycową.

Protokół badania został zatwierdzone przez Komisję Etyczną Medycznego Uniwersytetu w Wiedniu. Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z Deklaracją Helsińską oraz regułami „Good Clinical Practice”. Do badania włączono 24 pacjentów z cukrzycą typu i bez lub początkowym stadium nieproliferacyjnej retinopatii cukrzycowej. Grupę kontrolną stanowiło 24 osób zdrowych.

Wszyscy pacjenci przeszli kompleksowe badanie okulistyczne, pomiar ciśnienia tętniczego oraz podstawowe badania ogólne.  Do kryteriów wyłączenia zaliczono: wiek poniżej 18 r.ż., wadę wzroku > 6 Dsph, najlepiej skorygowaną ostrość wzroku < 0.8, nadciśnienie tętnicze, ciążę oraz okres laktacji, udział w innym badaniu klinicznym w trakcie 3 tygodni przed włączeniem do badania.

Do badania zakwalifikowano 22 osoby bez retinopatii oraz 2 osoby z retinopatią cukrzycową, Średni czas trwania cukrzycy wynosił 16.2 lat.  Pomiędzy grupami nie istniały statystycznie istotne różnice w wieku, ciśnieniu ogólnym oraz ciśnieniu wewnątrzgałkowym. Poziom hemoglobiny glikowanej był istotnie wyższy u pacjentów z cukrzycą.

Całkowity przepływ w naczyniach siatkówki był wyższy w grupie pacjentów z cukrzycą   – 46.4± 7.4 ul/min w porównaniu do 40.4± 5.3 ul/min u osób zdrowych.  Współczynnik ekstrakcji tlenu był znacznie wyższe w żyłach siatkówki osób chorujących na cukrzycę w porównaniu do osób zdrowych.  Badanie to wskazuję, iż pomiar ekstrakcji tlenu w naczyniach siatkówki, może być nowym obiecującym markerem w diagnostyce retinopatii cukrzycowej. Wyniki badanie powinny jednak zostać potwierdzone w większym badaniu klinicznym.

Artykuł źródłowy dostępny  TUTAJ

Na podstawie: Retinal oxygen extraction in individuals with type 1 diabetes with no or milddiabetic retinopathy. Diabetologia. 2017 May 25. Fondi K, Wozniak PA, Howorka K, Bata AM, Aschinger GC, Popa-Cherecheanu A, Witkowska KJ, Hommer A, Schmidl D, Werkmeister RM, Garhöfer G, Schmetterer L. doi: 10.1007/s00125-017-4309-0. [Epub ahead of print] PubMed PMID: 28547132

.