“Wpływ zespołu suchego oka na jakość widzenia.”
Zaburzenia powierzchni oka (Ocular Surface Disease, OSD) czyli zespół suchego oko (ZSO) to grupa schorzeń przewlekłych, objawiających się najczęściej jako uczucie „piasku pod powiekami”, uczucie ciała obcego, uczucie suchości, pieczenie, zaczerwienienie oczu lub paradoksalne poniekąd, aczkolwiek bardzo częste, nadmierne łzawienie (tzw. „płaczące suche oko”). Dodatkowo mogą występować zaburzenia widzenia, ból i światłowstręt. Nasilenie objawów jest różne w zależności od indywidualnej wrażliwości pacjenta.
Według szacunków zespół suchego oka (ZSO) występuje u 5-30% populacji, u pacjentów stosujących soczewki kontaktowe odsetek ten wzrasta nawet do 75%. W Polsce według badań zaprezentowanych podczas Światowego Kongresu Okulistycznego w Meksyku w 2016 roku, aż 63% populacji cierpi z powodu zaburzeń powierzchni oka (badanie epidemiologiczne, dane zebrane na podstawie specjalnie opracowanego kwestionariusza). Schorzenia te stanowią wyzwanie diagnostyczne- nie ma obecnie dostępnego jednego testu, który w jednoznaczny sposób potwierdziłoby rozpoznanie ZSO. W diagnostyce wykorzystywane są: szczegółowy wywiad kliniczny, kwestionariusze dotyczące objawów(np. OSDI), barwienie powierzchni oka fluoresceiną zielenią lizaminową oraz różem bengalski, test Schirmera, ocena czasu przerwania filmu łzowego (TBUT), ocena brzegów powiek oraz gruczołów Meiboma- meibografia. W diagnostyce wykorzystywane są również metody oceny osmolarności łez (system TearLab), a także nowe testy paskowe w celu wykrywania metaloproteinazy MMP-9, bądź testy wykrywające cytokiny prozapalne m.in. IL-17, IL-23, IL-1b.
W przytoczonym artykule autorzy zwracają szczególną uwagę na prawidłowe zebranie wywiadu oraz trudność badania pacjenta z ZSO w warunkach gabinetowych. Niejednokrotnie pacjenci zgłaszają pogorszenie widzenia mimo, iż w badaniu ostrości wzroku nie stwierdzamy nieprawidłowości. Dlatego tak ważne jest, aby poznać w jakich sytuacjach zaburzenia widzenia pojawiają się, przeszkadzają najbardziej oraz obniżają komfort życia. W Japonii w przeprowadzonym niedawno badaniu stwierdzono, iż całkowite zmniejszenie produktywności w miejscu pracy u osób z rozpoznanym ZSO było wyższe niż u osób zdrowych. Oszacowano, iż roczne zarobki pracowników cierpiących na ZSO były mniejsze o około 1178 USD. U tych osób stwierdzono również większe problemy z zarządzaniem czasem oraz problemy w komunikacji interpersonalnej.
W życiu codziennym pacjenci wykazują m.in. dłuższy czas reakcji w trakcie prowadzenia samochodu oraz zmniejszone tępo czytania.
Podczas badania okulistycznego pacjentów u których podejrzewany jest zespół suchego oka, powinniśmy dążyć do poznania oraz zrozumienia sytuacji, których objawy pogorszenia widzenia występują, Pomocne są w tym wszelkiego typu kwestionariusze (np. OSDI) Pacjenci z ZSO będą częściej zgłaszać problemy podczas czytania, oglądania telewizji, wykonywania pracy zawodowej, oraz prowadzenia samochodu w dzień i w nocy.
Na podstawie artykułu: Katherine M. Bickle, OD, MS & David Berntsen, OD, PhD, FAAO “Refractive Focus – The Impact of Dry Eye on Visual Performance” Contact Lens Spectrum, Special Edition 2014, p.9.
