“Powierzchnia oka jako wskaźnik zaawansowania cukrzycy?”
Cukrzyca jest chorobą wywołującą zmiany w całym organizmie. Dotychczas postrzegano siatkówkę jako jedyne miejsce w gałce ocznej, gdzie można łatwo zaobserwować ważne diagnostycznie i prognostycznie uszkodzenia spowodowane tym schorzeniem. Niedawno odkryto, że poziom glukozy we krwi koreluje z jej poziomem w filmie łzowym, który dzięki rozwojowi technologicznemu można mierzyć przy pomocy specjalnych soczewek kontaktowych przez 24 godziny na dobę.
W lipcu tego roku w Optometry and Vision Science opublikowano kolejne interesujące badanie prezentujące nowe możliwości jakie przynosi analiza składu filmu łzowego w monitorowaniu cukrzycy. Naukowcy z University of New South Wales w Australii przyglądali się poziomowi substancji P na powierzchni oczu pacjentów z cukrzycą i stwierdzili, że jej niskie stężenie jest związane ze zwiększonym ryzykiem szybkiego wystąpienia neuropatii obwodowej.
Substancja P jest neuropeptydem produkowanym i uwalnianym z włókien nerwowych peptydergicznych występujących w różnych częściach układu nerwowego (zarówno centralnego jak obwodowego) m.in. w rogówce. Bierze udział w wielu kluczowych dla organizmu procesach jak na przykład gojenie, angiogeneza czy produkcja i aktywacja komórek układu odpornościowego.
Badacze prowadzili pomiary stężenia substancji P w filmie łzowym u 9 dorosłych chorych na cukrzycę oraz 17 zdrowych. Jednocześnie obserwowali za pomocą mikroskopii konfokalnej morfologię nerwów rogówkowych. W poprzednich analizach wykazano, że stan zakończeń nerwowych powierzchni oka odzwierciedla stan nerwów w innych częściach ciała i może służyć do przewidywania występowania obwodowej neuropatii cukrzycowej.
Nowo przeprowadzone badanie wykazało znacznie zmniejszone stężenie substancji P w filmie łzowym pacjentów chorych na cukrzycę w stosunku do grupy kontrolnej. Poziom substancji P wykazywał dodatnią korelację z gęstością zakończeń nerwowych rogówki. U pacjentów cukrzycowych zarówno gęstość nerwów jak stężenie substancji P było znacząco niższe niż u osób zdrowych. Sugeruje to, że rola tego neuropeptydu jest kluczowa w utrzymaniu zdrowych zakończeń nerwowych, a jego zmniejszone stężenie odzwierciedla ich uszkodzenie. Wyniki analizy zespołu z Australii są zgodne z wnioskami badań wykazujących lecznicze właściwości pochodnych substancji P w terapii owrzodzeń neuropatycznych rogówki.
Pomiar substancji P może wkrótce stać się wskaźnikiem występowania, a może nawet zaawansowania neuropatii cukrzycowej obwodowej. Stanowiłoby to ważne narzędzie diagnostyczne i prognostyczne w leczeniu cukrzycy oraz jej powikłań.
Artykuł źródłowy dostępny TUTAJ
Na podstawie: Maria Markoulli et al. Corneal Nerve Morphology and Tear Film Substance P in Diabetes, Optometry and Vision Science (2017). DOI: 10.1097/OPX.0000000000001096
.
