„Stymulacja prądem przemiennym u pacjentów z uszkodzeniem nerwu wzrokowego.”

Upośledzenie widzenia spowodowane uszkodzeniem nerwu wzrokowego było dotychczas uważane za nieodwracalne. Jednakże w listopadzie zeszłego roku ukazały się wyniki bardzo ciekawego badania klinicznego, które może podważyć ten dogmat.

Było to badanie wieloośrodkowe, prospektywne, randomizowane, przeprowadzane metodą podwójnie ślepej próby kontrolowanej placebo, na grupie 82 pacjentów. Średnia wieku wynosiła 59.1 lat.
Kryteria włączenia obejmowały stabilną ostrość wzroku z zachowanym widzeniem resztkowym oraz prawidłową fiksacją, czas powstania uszkodzenia powyżej 6 miesięcy i wiek powyżej 18 lat. Wśród kryteriów wyłączenia znalazły się obecność rozrusznika serca lub metalowych implantów w okolicy głowy, szyi czy tułowia, ciśnienie tętnicze powyżej 160/100, padaczka, schorzenia autoimmunologiczne, psychiczne, aktywna choroba nowotworowa, schorzenia siatkówki, zapalenie spojówek, oczopląs czy nieunormowane ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Czynnikami etiologicznym neuropatii wśród badanych były: neuropatia jaskrowa (33 badanych), przednia neuropatia niedokrwienna (32), przebyte zapalenie nerwu wzrokowego (12), ucisk (5) i dziedziczna neuropatia wzrokowa Lebera (3). W 5 przypadkach przyczyna pozostała nieznana, a u 8 pacjentów współwystępowały dwie.

W grupie badanych zastosowano dwie 5-dniowe sesje codziennych przezgałkowych stymulacji prądem przemiennym (rtACS) oddzielone 2 dniową przerwą. Długość trwania pojedynczej stymulacji zwiększała się od 25 min w pierwszym dniu badania do 50 min w 10 dniu. W grupie kontrolnej markowano wykonywanie rtACS.
Wyniki oceniano po 48 godzinach i po 2 miesiącach od ostatniej stymulacji. Porównywano zmiany w polu widzenia obserwowane za pomocą kampimetrycznej perymetrii HRP (High-Pass Resolution Perimetry), bazującej na zdolności rozróżniania szarych okręgów na mało kontrastowym tle. U pacjentów przeprowadzano również EEG spoczynkowe z obserwacją fal alfa z płatów potylicznych.

Podczas przeprowadzania rtACS żaden z badanych nie zgłaszał uczucia dyskomfortu. U 20 pacjentów wystąpiły różne wrażenia czuciowe z powierzchni skóry, a 6 doświadczyło bólów głowy o średnim nasileniu tuż po zakończeniu stymulacji. Nie zaobserwowano jednak żadnych poważnych ani trwałych efektów ubocznych rtACS.

W grupie badanych średnia poprawa wyników pola widzenia po 48 godz. od zakończenia stymulacji w stosunku do wyniku sprzed rozpoczęcia terapii wynosiła 24.0%, w porównaniu do 2,5 % w grupie kontrolnej. Różnice pomiędzy grupami były statystycznie istotne. Poprawa w grupie poddanej rtACS utrzymywała się w 2 miesiące po zakończeniu stymulacji. Jednakże nie zaobserwowano polepszenia ostrości widzenia.
Badanie pokazuje, że rtACS może być przydatnym narzędziem w poprawie funkcji wzrokowych u pacjentów z uszkodzeniami nerwu wzrokowego.

Na podstawie: Gall C, Schmidt S, Schittkowski MP, Antal A, Ambrus GG, et al. (2016) Alternating Current Stimulation for Vision Restoration after Optic Nerve Damage: A Randomized Clinical Trial. PLoS ONE 11(6): e0156134. doi: 10.1371/journal.pone.0156134

Pełna treść artykułu znajduje się pod adresem: http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0156134