Ostrość wzroku a powierzchnia dołeczkowej strefy beznaczyniowej (FAZ)

OCT Spectralis Instytut Oka Warszawa

“Korelacja pomiędzy ostrością wzroku a  powierzchnia dołeczkowej strefy beznaczyniowej (FAZ) u pacjentów z retinopatią cukrzycową lub zamknięciem żyły środkowej siatkówki.”

Retinopatia cukrzycowa (DR) oraz zamknięcie żyły środkowej siatkówki (CRVO) lub jej gałęzi (BRVO) stanowią najczęstsze przyczyny utraty wzroku w populacji ludzi w wieku produktywnym w krajach rozwiniętych. Przewidywania dotyczące zapadalności na te schorzenia nie są optymistyczne i prognozują wzrost występowania w ciągu najbliższych 30 lat. Dlatego tak ważnym jest szczegółowe poznanie i zrozumienie procesów leżących u podstaw tych patologii oraz wyznaczenie czynników rokowniczych.

Coraz nowsze i doskonalsze metody obrazowania siatkówki pozwalają na lepszy wgląd w zmiany anatomiczne zachodzące w różnych chorobach tylnego odcinka oka. Jedną z rewolucji ostatnich lat jest wprowadzenie nieinwazyjnej metody angiografii z zastosowaniem aparatu angio-OCT, która umożliwia wgląd w stan łożyska naczyniowego dna oka bez użycia kontrastu.

W najnowszym numerze „Ophthalmology” Amerykańskiej Akademii Okulistyki (AAO) zaprezentowano pracę analizującą związek pomiędzy zmianami widocznymi w OCT i angio-OCT a ostrością wzroku u pacjentów z DR, CRVO i BRVO. Poszukiwano korelacji, które umożliwiłyby określenie rokowania u pacjentów z powyższymi schorzeniami. Duże zainteresowanie naukowców wzbudziła odkryta zależność pomiędzy wielkością strefy FAZ a ostrością wzroku (VA).

Badanie przeprowadzono na 95 oczach, w tym 65 z DR, 11 z CRVO i 19 z BRVO. Średnia wieku pacjentów wynosiła 62.9±13.2 lat. Podczas jednej wizyty wykonywano skany plamki aparatem OCT (OCT; Spectralis, Heidelberg Engineering) oraz angio-OCT (OCTA; Avanti, Optovue RTVue XR) a także sprawdzano ostrość wzroku. Następnie poszukiwano zależności pomiędzy zmianami w badaniach obrazowych a VA metodami statystycznymi regresji jednoczynnikowej i wielokrotnej. Analizowano m.in. występowanie obrzęku torbielowatego plamki, zaburzeń warstwy elipsoidalnej (EZ) oraz powierzchnię strefy FAZ.

Nie znaleziono istotnych różnic pomiędzy wynikami pacjentów z CRVO i BRVO, dlatego zostali oni włączeni w późniejszej analizie statystycznej do jednej grupy jako pacjenci z zamknięciem żyły środkowej siatkówki.

Wg cytowanych w artykule wcześniejszych doniesień w zdrowych oczach strefa FAZ powiększa się do około 5 dekady życia. W przytoczonym badaniu obserwowano zależność pomiędzy wiekiem a powierzchnią FAZ również u starszych pacjentów. Zauważono też znaczące statystycznie korelacje pomiędzy wielkością strefy FAZ a ostrością wzroku (p < 0.003). Im większa powierzchnia FAZ tym gorsza VA.

Analiza wykazała również, że dla stałej wartości powierzchni FAZ ostrość wzroku zależała od wieku. Im starszy pacjent, tym gorsza VA pomimo takiej samej wielkości FAZ. Wykazano także istotne korelacje pomiędzy ostrością wzroku a występowaniem torbielowatego obrzęku plamki i zaburzeń warstwy elipsoidalnej.

Naukowcy sprawdzili czy stan soczewki pacjenta (soczewka własna vs pseudosoczewkowość) wpływa na ostrość wzroku w grupie badanej, ale nie znaleźli znaczących statystycznie zależności.

Na podstawie przytoczonych wyników badacze zdefiniowali czynniki, które pomagają przewidzieć rokowanie co do ostrości wzroku u pacjentów z retinopatią cukrzycową i zamknięciem żyły środkowej siatkówki. Wśród nich wymieniają powierzchnię strefy FAZ, wiek oraz zaburzenia warstwy elipsoidalnej w OCT.

Badanie pokazuje wartość i rosnącą rolę analizy obrazów OCT oraz nieinwazyjnych metod angiografii w monitorowaniu schorzeń tylnego bieguna.

Na podstawie: Visual Acuity Is Correlated with the Area of the Foveal Avascular Zone in Diabetic Retinopathy and Retinal Vein Occlusion, Balaratnasingam, Chandrakumar et al. Ophthalmology , Volume 0 , Issue 0, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.ophtha.2016.07.008

Ilustracja, źródło: Instytut Oka w Warszawie, Spectralis HRA+OCT2

Pełny artykuł znajduje się pod adresem LINK