okulistyka ciąża

Jak prowadzić pacjentki w ciąży ze schorzeniami siatkówki.

Kobieta w ciąży jako pacjent jest zawsze nie lada wyzwaniem dla lekarzy różnych specjalności. Podczas tego okresu zachodzą liczne zmiany ogólnoustrojowe, takie jak zwiększenie stężenia kortyzolu w surowicy, wzrost ciśnienia krwi w trzecim trymestrze ciąży, zwiększenie objętości krwi, oporność na insulinę z pogarszającą się kontrolą glikemii oraz nadmierną koagulacją. Powyższe komplikacje mogą mieć swoje odzwierciedlenie w obrazie dna oka.

Ciąża może indukować schorzenia siatkówki takie jak: retinopatia cukrzycowa, retinopatia nadciśnieniowa, chorioidopatia, wysiękowe odwarstwienie siatkówki oraz wiele innych.

Dlatego tak ważna jest dobra współpraca ginekologów z okulistami.

Indukowane choroby siatkówki i naczyniówki

Retinopatie nadciśnieniowe i chorioidopatie mogą zostać wywołane przez tzw. PIH (nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą), co może prowadzić do zespołu przedrzucawkowego lub rzucawki. W badaniu dna oka można odnaleźć: znaczne zwężenie tętnic, wylewy śródsiatkówkowe, kłębki waty, obrzęk siatkówki i wysięki lipidów; Obecność płynu podsiatkówkowego,obrzęk tarczy n.II i / lub niedokrwienie.

Wysiękowe odwarstwienie siatkówki

U pacjentek, u których okulista stwierdzi wysiękowe odwarstwienie siatkówki koniecznie trzeba wziąć pod uwagę zespół HELLP, który jest ciężkim powikłaniem zespołu przedrzucawkowego lub rzucawki. W skład zespołu wchodzą: niedokrwistość hemolityczna podwyższone poziomy enzymów wątrobowych oraz małopłytkowość. Surowicze odwarstwienie siatkówki może się pojawić obustronnie, mogą wystąpić żółto-białe depozyty oraz krwotoki w ciele szklistym. Jedynym leczeniem jest przeprowadzenie porodu zaraz po ustabilizowaniu się stanu pacjentki.

Retinopatia cukrzycowa.

W badaniach prowadzonych we wczesnych stadiach ciąży u kobiet z cukrzycą badacze stwierdzili, że u osób z retinopatią cukrzycową prostą nastąpiła progresja choroby u 55 %, a u osób z retinopatią proliferacyjną u 29 %. Stwierdzono również, że już występująca retinopatia w przebiegu cukrzycy typu 1 postępuje szybciej podczas ciąży, natomiast długoterminowe ryzyko wystąpienia wczesnej retinopatii nie zwiększyło się w tym okresie.

Autorzy artykułu sugerują, aby przy opiece nad kobietami opierać się na wytycznych Amerykańskiej Akademii Okulistyki. Najważniejsza jest maksymalizacja kontroli glikemii przed poczęciem, badanie w pierwszym trymestrze oraz dalsza obserwacja.
Wg specjalistów kobiety z łagodną do umiarkowanej retinopatii cukrzycowej prostej powinny być badane co 3-6 miesięcy, natomiast z ciężką retinopatią co 1-3 miesiące. Kontrola powinna być kontynuowana przez rok po porodzie.

U pacjentek z retinopatią proliferacyjną wskazane jest wykonanie panfotokoagulacji, natomiast należy unikać podawania anty-VEGF. Umiarkowany obrzęk plamki wymaga zazwyczaj jedynie obserwacji, ponieważ zwykle wycofuje się po porodzie. W razie konieczności można rozważyć zastosowanie ogniskowego lasera lub podanie triamcinolonu.

Jeśli chodzi o diagnostykę retinopatii cukrzycowej udowodniono, że fluoresceina przenika do łożyska i jest obecna w mleku matki do 72 h, natomiast barwnik indocyjaninowy nie przenika do łożyska i jest często stosowany we wskazaniach innych niż okulistyczne.  Specjaliści zalecają, aby w ramach możliwości zamiast inwazyjnych metod, stosować nieinwazyjne badania, takie jak Angio – OCT oraz OCT.

Operacje witreorietinalne w czasie ciąży należą do rzadkości, jeśli jednak witrektomia jest konieczna musi być wykonana w pełnej obstawie zespołu położniczego. Preferowane jest znieczulenie miejscowe, zwykle lindokainą, która jest dość bezpieczna w czasie ciąży. Należy unikać podawania bupikwainy i mepiwakainy,

Kontrola i leczenie pacjentek będących w ciąży bez względu na rodzaj schorzeń jest niezwykle trudna, ale konieczna. Dzięki dobrej opiece i kontroli okulistycznej zmniejsza się ryzyko późniejszych powikłań.

Na podstawie: ”How to manage retinal disease in pregnant patients” By Lynda Charters. Reviewed by Mark W. Johnson, MD, and Julie M. Rosenthal, MD

Pełna treść artykułu w linku poniżej.

Żródło: TUTAJ